Afgelopen vrijdag ben ik 's avonds in de Rotterdamse Schouwburg naar de Welwillenden geweest. Dit stuk is gebaseerd op het book The Kindly Ones van Jonathan Littell, in het Nederlands vertaald naar de Welwillenden.
Het hoofdpersonage van het stuk is een SS-officier. Dit hoofdpersonage heeft tijdens het stuk duidelijk wroeging. Hij is niet blij met wat hij aan het doen is.
Zoals ook uit de trailer blijkt relativeert hij wat hij gedaan heeft wel in grote mate. Ieder mens zou kunnen doen wat ik heb gedaan, dat is te tendens. Hij stelt als het ware dat alleen zijn omgeving schuldig is aan wat hij heeft gedaan, dat hij dat zelf niet is. Ik denk dat dat een morele misrekening is. Hoewel de kans absoluut groter is dat je bij bijvoorbeeld de SS terechtkomt als jouw omgeving sterk nazistisch is denk ik dat je toch altijd verantwoordelijkheid draagt voor wat je uiteindelijk doet. Die verantwoordelijkheid varieert wel naar mate je meer of minder autonomie hebt.
Als we dat uitgangspunt niet zouden accepteren zouden we ons strafrechtsysteem op kunnen doeken. Dat systeem is juist gericht op het veroordelen van mensen die vaak op het moment van hun veroordeling buiten hun context functioneren (namelijk in voorlopige hechtenis zitten). De context loopt niet mee de rechtbank binnen. Uiteraard wordt dit door de rechter wel mee gewogen. Maar het argument 'iedereen in mijn omgeving doet het' zal niet tot vrijspraak leiden.
Niettemin is het een zeer boeiend toneelstuk. Er hadden van mij iets minder hippe geluids- en lichteffecten in mogen zitten, die leidde een beetje af. Ik ben benieuwd naar het boek.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten