vrijdag 18 maart 2016

Boekenweek 2016: 18 maart

Over het oorlogsdagboek hebben we het al gehad. Vandaag gaat het om de oorlogsroman of misschien wel de oorlogsthriller. Na de oorlog zijn er namelijk nog heel veel boek geschreven die in deze tijd zijn gesitueerd. Denk hierbij aan boeken van grote schrijvers als Mulisch en Hermans, die hun boeken regelmatig in WOII situeerden. Over de laatste gaat het vandaag, en wel over zijn roman De Donkere Kamer van Damokles, die ik overigens voor mijn boekenlijst op de middelbare school heb gelezen.

Het is een heel erg knap geschreven boek waarbij je door de schrijver volledig op het verkeerde, of misschien wel het goede, been wordt gezet. Gaandeweg de roman vraag je je af of je hoofdpersonage eigenlijk wel mentaal gezond is. Het is heel knap hoe Hermans met dit thema speelt.

Het boek heet de donkere kamer van Damokles. De donkere kamer is hierin wel duidelijk verklaarbaar. Het hoofdpersonage heeft een fotozaak met daarin een donkere kamer. Het motief van de foto's speelt een belangrijke rol in het verhaal. Het hoofdpersonage wil op een zeker punt in het verhaal bewijzen dat hij iets heeft gezien, maar de foto's die hij heeft gemaakt zijn dan zwart geworden. Bij de lezer blijft de vraag overeind: is het wel gebeurd? Als iets in een donkere kamer plaats vindt is het niet te controleren of het echt is gebeurd. Het is te donker voor ooggetuigen.

Dan het Damokles gedeelte in de titel. Dit gaat terug op de bekende uitdrukking: het zwaard van Damokles. Deze uitdrukking betekent zoveel als, er hangt iets onheilspellends boven je hoofd. Er staat iets ergs te gebeuren dat je leven aan stukken zal rijten.
Volgens de mythe was Damokles een man die aan het hof woonde van Dionysius II. Hij gaf aan de koning aan dat hij erg jaloers op de koning was en dat hij wel een dag in zijn schoenen wilde staan. De koning zei dat Damokles dat inderdaad een dag mocht. Zo gezegd, zo gedaan. Damokles geniet de ganze dag van wijn, eten en mooie jonge slavinnen. In de loop van de dag zegt Dionysius dat Damokles omhoog moet kijken. Daar blijkt een zwaar de te hangen dat slechts met één paardenhaar aan het plafond is bevestigd.
Moraal van het verhaal: je kunt als koning wel in wilde leven maar er ligt altijd gevaar op de loer. Daarop besluit Damokles zijn tijdelijke functie als koning direct neer te leggen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten